Bestuurspraktijken

Een mevrouw heeft mij onlangs opgebeld met de vraag of een bestuur zonder raadpleging van de leden een bestaand speelpark in een woonpark zomaar kan verwijderen. De bestuursleden vonden het namelijk leuker om in plaats van een speelpark een barbecuetent te plaatsen. Het speelpark hadden zij reeds verkocht. Bezwaren van sommige leden in deze werden als volgt beantwoord: “ we hebben uw instemming niet nodig want wij hebben toch de meerderheid”. De leden die ernaar vroegen waren namelijk van andere nationaliteit als de bestuursleden.

Een andere lezer stelt zich de vraag of dure verbeteringen aan het hoofdgebouw plaats kunnen vinden zonder een besluit van de leden ten gronde. Concreter; of een bestuur zomaar de kelder kan vernieuwen, een sauna kan laten maken, een dure installatie systeem kan aanschaffen of een bestaande installatie zoals een satelliet antenne kan verwijderen zonder dat er een besluit van de vereniging ten grondslag ligt.

Al deze vragen kunnen volmondig ontkennend worden beantwoord.

De bestuurder of het bestuur is een uitvoeringorgaan dat werkzaam is voor alle eigenaren van het woonpark c.q. de leden van de vereniging. Het bestuur is gehouden om de besluiten van de leden uit te voeren. De besluiten dienen tijdens een gewone of buitengewone ledenvergadering in meerderheid genomen te worden.

Een meerderheid aan stemmen wil niet per definitie zeggen dat de rechten van de minderheidsgroep niet in acht mogen worden genomen. Een niet instemmende eigenaar (lid) kan namelijk een meerderheidsbesluit laten vernietigen op gerechtvaardigde persoonlijke gronden.

Als ik het voorbeeld van het speelpark concreter mag verduidelijken. Een besluit dat in meerderheid van stemmen genomen is om het speelpark te verwijderen en in plaats daarvan een barbecuetent te plaatsen, kan bij de rechtbank met de motivering dat het woongenot van kinderrijke families wordt beperkt vernietigd worden. Een vereniging dient namelijk een gerechtvaardigd besluit te nemen met het oog op de bestaande rechten van kinderrijke families. Het speelpark kan desnoods naar een andere plaats verplaatst worden, zodat de (klein)kinderen van deze families alsnog hiervan gebruik kunnen maken. Trouwens een barbecue is niet een noodzakelijk item voor alle leden en hoeft aldus ook niet bekostigd te worden door leden die hier niet gebruik van willen maken.

Kortom: Het bestuur is pas gerechtvaardigd om een rechtshandeling uit te voeren als er een besluit daartoe is genomen door de leden in een vergadering.

Een uitzondering op deze hoofdregel is als er noodzakelijke en/of dringende praktijksituaties ontstaan die een onmiddellijke ingrijp van het bestuur legitimeren. Om een voorbeeld te noemen. Als een kelderruimte onder water komt te staan dient het bestuur onmiddellijk in te grijpen zodat de schade beperkt blijft. Ik zeg ‘dient’, omdat het een verplichting is en niet een keuze. Het bestuur is in dit geval gerechtvaardigd om een pomp in te huren – dus kosten te maken – om het water eruit te pompen zodat de schade beperkt blijft. Hiervoor hoeft een bestuur de leden niet raad te plegen. Echter, dat wil niet zeggen dat het bestuur een dure pomp mag aanschaffen of de kelderruimte opnieuw mag laten schilderen of decoreren.